Omringd door liefde

Drie jaar geleden mist mevrouw de Gilde een trede en tuimelt ondersteboven verder naar beneden. Haar man staat al meer dan 55 jaar in lief en leed aan haar zijde, en ook nu staat hij gelijk naast haar. Hij doet verwoede pogingen om zijn vrouw weer overeind te krijgen. Maar ze reageert niet meer.
In het ziekenhuis blijkt er een dwarslaesie vanaf C5. Ze kan niks meer bewegen, behalve haar hoofd. Waarna een verblijf op de IC van vijf maanden, met ups en vooral veel downs en de gedachte: ‘Is het niet gewoon beter dat ze dit níet overleeft?’ Na een langdurig traject van weanen van de beademing blijkt mevrouw niet meer zonder beademing te kunnen, en er wordt een tracheostoma geplaatst voor chronische beademing. Dit betekent ook aanmelding voor een verpleeghuis.
Al die maanden op de IC heb ik zo met haar, en met haar man te doen. Mevrouw de Gilde is erg depressief, voor haar hoeft het allemaal niet meer. En dat kan ik me zó voorstellen! Dan ben je 73 - haar man op dat moment 83 en vergeetachtig - al zolang in liefde samen, en dan word je wreed uit elkaar gerukt. Meneer de Gilde komt trouw langs. Iedere dag is hij in het ziekenhuis de weg kwijt en komt dan uiteindelijk via vele omwegen en met rode blossen aan bij zijn vrouw. Hij probeert haar steeds weer moed in te praten, daar waar mevrouw de moed allang is verloren. Dat je zo oud moet worden, denk ik met pijn in mijn hart. Uiteindelijk verlaat mevrouw de IC en verhuist naar het verpleeghuis. Vanaf die dag rijdt meneer de Gilde dagelijks 50 km om zijn vrouw te kunnen zien.
Tot ik mevrouw de Gilde aantref op de Respiratory Care Unit, waar zij is opgenomen door het Centrum van Thuisbeademing (CTB), voor het instellen op de nieuwe beademingsmachine Vivo50. Ik ben blij verrast, en tegelijkertijd is er de gedachte: ‘Ach, leeft ze nu – 3 jaar later - nog steeds?’ Ik had verwacht dat ze allang middels een longontsteking uit haar lijden zou zijn verlost, zeker omdat ik had vernomen dat ze de afgelopen jaren een paar keer terug is geweest op de IC wegens respiratoire insufficiëntie.
Mevrouw wordt aan mij overgedragen als moeilijk en in de war en ik krijg acuut nog meer medelijden. Tot ik aan haar bed sta, ze me nog herkent en zo blij is me weer te zien. Ze weet nog veel van onze gesprekken van toen. Hoezo in de war?! Één vraag brandt op mijn lippen, ik móet het weten: ‘Mevrouw de Gilde, bent u nu, achteraf gezien, blij dat we destijds doorgegaan zijn met de behandeling?’
‘Ja’, knikt ze, en ik voel kippenvel over mijn hele lichaam. ‘Het is heel zwaar gescheiden te leven van mijn man en volledig afhankelijk te zijn. Maar ik geniet van zijn dagelijkse bezoekjes, van mijn zoon, dochter en kleinkinderen.’
Dan komt haar man binnen die haar zo lief en teder kust dat de tranen in mijn ogen springen. Zo lang al samen, en de liefde spat er nog steeds vanaf. Een mens kan heel veel aan, zolang hij maar omringd is door liefde.

Bovenstaande column is geplaatst in het Medische Vakblad 'Critical Care', nr. 4/2013.
En is te lezen op www.lindaderoos.nl.